Vergi Hukuku Makaleleri

[Makale-Baslik]

Vergi Hukuku Makaleleri


VERGİ HUKUKU, VERGİ HUKUKU DALLARI, ÖZEL VERGİ HUKUKU, GENEL VERGİ HUKUKU, VERGİ CEZA HUKUKU, VERGİ USUL HUKUKU

Vergi hukuku kendi içerisinde özel vergi hukuku ve genel vergi hukuku olarak ikiye ayrılmaktadır.

Özel vergi hukuku kendi içerisinde; gelir üzerinden alınan vergiler, servet üzerinden alınan vergiler ve harcamalar üzerinden alınan vergiler olmak üzere üçe ayrılır.

Genel vergi hukuku ise kendi içerisinde; vergi yargı hukuku, vergi ceza hukuku, vergi usul hukuku, vergi icra hukuku ve uluslararası vergi hukukudur.

Kamu gelirleri içinde en önemli paya sahip kaynak vergilerdir.

Gizem Uzun Hukuk Bürosunun vergi hukuku alanında verdiği danışmanlık hizmetleri nelerdir?

  1. İnceleme ile ilgili tutanakların imzalanması toplantılarına müvekkil ile birlikte katılarak, hukuki /teknik destek hizmeti verilmesi.
  2. Vergi incelemesi sırasında istenen defter, belge ve bilgilerin vergi/gümrük müfettişine sunulmadan önce kontrolü,
  3. İnceleme sürecinin yönetilmesi konusunda danışmanlık verilmesi,
  4. İnceleme konusu hakkında araştırma ve değerlendirme yaparak, gereken durumlarda vergi/gümrük müfettişine sunulacak bilgilerin ve hukuki mütalaanın hazırlanması,
  5. Vergi incelemesi sonrasında düzenlenen tutanaklara gerekli açıklamaların ve itiraz şerhlerinin eklenmesi konusunda danışmanlık,
  6. İnceleme sırasında tarhiyat öncesi uzlaşma olasılığının değerlendirilmesi,
  7. Rapor Değerlendirme Komisyonları nezdinde yapılabilecek görüşmelere müvekkil ile birlikte katılarak, hukuki /teknik destek hizmeti verilmesi,
  8. Uyuşmazlık konusu vergi/gümrük borçlarına ilişkin gecikme faizlerinin hesaplanması ve toplam tarhiyat ve risk tutarının belirlenmesi.

Vergi neden vardır?

Devletler kendilerine yüklenen söz konusu görev ve fonksiyonları yerine getirebilmek için ihtiyaç duydukları finansmanı büyük ölçüde vergiler karşılamaktadır.

Bu yüzden vergi toplumun tüm kesimini yakından ilgilendirmektedir. Sosyal ve ekonomik yaşamın önemli bir parçasıdır.

Belli kamu hizmetlerini yürütme görevini üstlenen devletin bu hizmetlerin finansmanını sağlaması da hak ve görevdir.

Devlet kamu hizmetlerini yürütebilmek için vergi almaktadır.

Vergi nedir?

Devletin mali ve mali olmayan amaçlarının gerçekleştirilebilmesi için devletin egemen gücü tarafından toplanan parasal değerlerdir.

Vergi alacaklısı kimdir?

Vergi alacaklısı devlettir.

Vergi borçlusu kimdir?

Vergi borçlusunun diğer adı mükelleftir.

Vergi mükellefi, üzerine vergi borcu tereddüp eden gerçek ya da tüzel kişidir.

Vergi mükellefi olabilmek için vergi ehliyetine sahip olmak gerekmektedir.

Vergi hukuku, hak ve ehliyetinden de fiil ehliyetinden de bağımsız bir şekilde düzenlenmiş sadece ve sadece vergi ödeme gücüne sahip olmayı vergilendirme için yeterli görmektedir.

Vergi sorumlusu kimdir?

Vergi sorumlusu, kendisi gerçek vergi mükellefi olmamakla birlikte gerçek mükellefle ilişkisi dolayısıyla vergi kanunlarının gösterdiği durumlarda; verginin hesaplanarak kesilmesi, ilgili vergi dairesine yatırılması, defter tutulması, beyanname verilmesi gibi zorunluluğu bulunan işleri gerçekleştiren üçüncü kişilerdir.

Mirasçılar vergi borcundan sorumlu mudur?

Ölüm halinde mükellefin ödevleri mirası reddetmemiş kanuni mirasçılarına geçer. Mirasçılardan her biri miras hissesi oranında ölenin vergi borcundan sorumlu olur.

Cezalar ölüm halinde silinmektedir. Yani cezaların şahsiliği ilkesi gereği cezalar mirasçılara geçmemektedir. Verginin aslına bağlı fer-i alacaklar olan gecikme zammı ve gecikme faizi ölüm halinde mirasçılara geçerler.

Vergi kanunları ne zaman yürürlüğe girer?

Vergi kanunlarının yürürlüğe girebilmesi için öncelikle resmi gazetede yayımlanmaları gerekmektedir.

Kanunlar normal olarak resmi gazetede yayımlandıkları günü izleyen günden başlayarak 45 gün sonra yürürlüğe girmiş sayılırlar.

Ancak, kanunların resmi gazetede yürürlüğe girecekleri tarih belirlenerek kanunların aynı gün ya da daha sonraki bir gün yürürlüğe girmeleri sağlanabilecektir. Böyle bir durumda düzenlemede belirtilen tarih kanununun yürürlüğe giriş tarihidir.

Vergi kanunları hangi durumlarda yürürlükten kalkar?

  1. Kanunun yürürlük süresinin dolması
  2. Başka bir kanunun mevcut kanunu yürürlükten kaldırması
  3. Anayasa Mahkemesinin kanunu iptal etmesi

Vergi hukukunda süreler hangi durumlarda uzar?

  1. Mücbir sebep
  2. Zor durum hali
  3. Ölüm

Yoklama nedir?

Yoklama, bir şeyin yerinde olup olamadığını araştırmak için yapılan eylemdir. Yoklamanın amacı mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmektir. Bu kapsamda yoklama sadece mükelleflerin işe başlama, iş değişikliği, işi bırakma hususlarını tespitle sınırlı değildir.

Yoklamayla amaçlanan vergiyi doğuran olayla ilgili pek çok hususun tespitidir. Yoklamayla esasen mükellefin vergi dairesi içerisinde kağıt üzerinde gözüken faaliyetlerin tespiti ve araştırılmasıdır.

Yoklama yapmaya kimler yetkilidir?
  1. Vergi dairesi müdürleri
  2. Yoklama memurları
  3. Yetkili makamlar tarafından yoklama işi ile görevlendirilenler
  4. Vergi incelemesine yetkili olanlar
  5. Gelir uzmanları
Yoklama yapanların elinde ne bulunur?

Yoklama yapanların elinde yoklama yetkilerini gösteren fotoğraflı resmi bir vesika bulunur. Yoklama yapanlar, bu vesikayı, kendilerinden sorulmasa bile, nezdinde yoklama yapılan kimseye gösterirler.

Yoklama her zaman yapılabilir mi?

Yoklama her zaman yapılabilir. Yoklamanın ne zaman yapılacağı ilgiliye haber verilmez.

Vergi incelemeleri neden yapılır?

Vergi incelemelerinin yapılmaması veya gereği gibi olmaması, bazı kimselerin vergi kaçırmalarına olacak verecektir ki bu durum; bir tarafta vergide adalet ve eşitlik ilkelerinin zedelenmesine yol açarken, öte taraftan ekonomik ve sosyal yapı üzerinde de olumsuz etkiler yaratacaktır.

Vergi incelemesi sadece ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun tespiti ile sınırlı olmayıp, bunun sağlanmasına yönelik tedbirleri de kapsar. Bu nedenle vergi incelemesi, amacı ve sınırları önceden belirlenmiş bir vergi hukuku müessesidir.

Vergi incelemesine yetkili olanlar;

Vergi müfettişleri

Vergi müfettiş yardımcıları

İlin en büyük mal memuru veya vergi dairesi müdürleri tarafından yapılır.

Gelir İdaresi Başkanlığının merkez ve taşra teşkilatında müdür kadrolarında görev yapanlar her hal ve takdirde vergi inceleme yetkisini haizdirler.

Arama nedir?

İhbar veya yapılan incelemeler dolayısıyla, bir mükellefin vergi kaçırdığına delalet eden emareler bulunursa, bu mükellef veya kaçakçılıkla ilgili görülen diğer şahıslar nezdinde ve bunların üzerinde arama yapılabilir.

Aramanın yapılabilmesi için iki olgunun gerçekleşmesi gerekmektedir.

Bunlardan birincisi; vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların buna lüzum göstermesi ve gerekçeli bir yazıyla arama kararı vermeye yetkili sulh yargıcından bunu istemesi;

İkincisi ise; sulh yargıcının istenilen yerlerde arama yapılmasına karar vermesidir.

Vergi suçu nedir?

Vergi mükellef ve sorumluları ile bunlarla hukuki ilişkide bulunan üçüncü kişilerin ya da bizzat vergi memurlarının vergi kanunlarına aykırı hareket etmesi sonucu vergi suçu oluşmaktadır.

Söz konusu suçu işleyen kişi ya da kişiler hakkında kamu düzenini sağlamak adına uygulanan kanuni yaptırımlara da ceza denilmektedir.

Vergi Hukukunun ilkeleri nelerdir?

Vergi hukukunun temel ilkelerinin dayanağı Anayasamızın 73. Maddesine dayanmaktadır. Bu maddeye göre vergi hukukunun temel ilkeleri;

  1. Sosyal devlet ilkesi,
  2. Hukuki güvenlik ilkesi,
  3. Verginin belirliliği ilkesi,
  4. Verginin genelliği ilkesi,
  5. Vergide eşitlik ilkesi,
  6. Vergide ölçülülük ilkesi,
  7. Verginin mali güçle orantılılığı ilkesi,
  8. Verginin kanuniliği ilkesi,
  9. Verginin kamu giderlerinin karşılığı olması ilkesi.
İdare ve Vergi Hukuku davaları nelerdir?
  1. İdarenin sorumluluğuna ilişkin davalar,
  2. İptal ve tam yargı davaları,
  3. İdari sözleşmelerden doğan davalar,
  4. İdari para cezası itiraz ve iptal davaları,
  5. Kamulaştırma ile ilgili davalar,
  6. Kentsel dönüşüm iptal davaları,
  7. Belediye cezalarına iptal davaları,
  8. Memur ve öğrenci davaları,
  9. Karayolları trafik davaları,
  10. Kamu ihaleleri davaları.
Vergi çeşitleri nelerdir?
  1. Kurumlar Vergisi
  2. Gelir Vergisi
  3. Katma Değer Vergisi
  4. Emlak Vergisi
  5. Özel Tüketim Vergisi
  6. Damga Vergisi
  7. Motorlu Taşıtlar Vergisi
Vergi avukatı kimdir?

Vergi hukuku konusunda uzmanlaşan avukatlara vergi avukatı denilmektedir. 

Kişilerin ya da kurumların vergi yükümlülüklerinin tespit edilmesine, ödemelerinin yapılmasına, uyuşmazlıklar halinde ise gereken desteği veren avukatlardır. Başarılı bir vergi avukatının maliye ve vergi sistemiyle ilgili en ufak bir ayrıntıya bile hakim olması şarttır.

Çünkü vergi avukatının temsil ettiği kişiyi ya da kurumu doğru yönlendirmesi, hakkını doğru şekilde savunabilmesi bilgisiyle doğru orantılıdır.

Vergi anlaşmazlıklarının çözüm yolları nelerdir?

Yaşanılabilecek vergi anlaşmazlıkları çözüm yolları iki sürece ayrılmakta olup; detaylar aşağıdadır.

İdari Aşamada Olan Vergi Anlaşmazlıklarının Çözüm Yolları

Uzlaşma

Hataların Düzeltilmesinin Sağlanması

Cezalarda İndirim Yoluna Gidilmesi

Pişmanlık ve Islah Yöntemi

İzaha Davet Yöntemi

Yargı Aşamasında Olan Vergi Anlaşmazlıklarının Çözüm Yolları

Dava Açma